ARDINDAN NE DEDİLER? (6)

İsviçre

İsviçre Basını

Atatürk, bir medeniyet kaynağı idi.

Profesör Morf

Siz Türk gençleri, bugün Büyük Şef'inizi kaybettiğinizden dolayı ne kadar ağlasanız haklısınız. Üniversite, sizin bu büyük yasınıza katılmaktadır. Atatürk'ün bu Büyük Adam'ın hayatını burada az bir vakit içinde bildirmeye imkan yoktur. Bu dahinin, vatanının tarihinde işgal ettiği parlak sayfaları size hatırlatmak isterim. Türkiye'yi yaratan, tarihimizin bu en Büyük Adam'ın başımı en derin hürmetle eğerek selamlarım.

Yalnız bir asker değil, aynı zamanda yüzyılımızın bir daha göremeyeceği bir dahi idi. insanlık, O'nun kaybından pek çok üzgündür. Türk öğrencilerine candan başsağlığı.

---

İtalya

C.C. Sforza

Hayatının sonuna kadar milleti'nin mutlak güveni ile kurduğu devletin başında muzaffer kumandanının kişiliği, eşi görülmemiş bir karakter örneğidir.

F. Perrone Di San Martino

Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz seziş ile hasımlarını dize getirdi. Fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı.

F. Perrone Di San Martino

Tam bir anlayış ve ileri görüşle, Kilikya'yı işgal eden ve Asya'da fetihlere kalkışan Fransızlara karşı giriştiği amansız mücadelede, onları bayraklarını katlayıp, silah ve cephanelerini bırakıp, Marsilya'ya doğru yollamaya mecbur etti.

Mustafa Kemal'in Anadolu'da hazırladığı ve yönettiği savaş, anlaşıldığı güven ve inanca uygun olarak gelişti ve başarıyla sonuçlandı. Bu durum bütün dünyanın hayranlığını kazandı. Bütün savaş devamınca, olaylara, Gazi Mustafa Kemal'in harp dehası, kırılmaz azmi ve isteği hakim oldu.

Messagero Gazetisi

Çökmüş bir ülkeye, geçmişinin tarihi değerlerini geri veren Atatürk adının, modern zamanların en cüretli ıslahatçıları arasına kaydedilmesi için kafidir.

Trıbuna Gazetesi

Türklerin Büyük Şef'inin ölümü karşısında İtalyan Milleti, dost Türkiye'nin acısına katılır. Atatürk'ün ölümü ile Yakın Doğu'nun gelişmesine birinci derecede etken olan son derece kuvvetli bir şahsiyet kaybolmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin bu yaslı gününde, İtalyan Milleti, dost memlekete en derin sevgilerini gönderir.

---

Japonya

Japon Times

Şaşırtıcı ve çekici bir kişi. Asker olarak büyük, fakat devlet adamı olarak daha büyük.

The Japan Chronicle

Yüzyıldanberi Küçük Asya'nın çıkardığı en büyük lider.

Japon Basını

Cumhuriyetin kuruluşundan beri Türkiye'nin dış ve iç politikasının özelliğini oluşturan alışkanlıkları yıkan gerçekçilik, onun orijinal dehasının ürünüydü (...) Atatürk'ün ölümü sırasında Türk dış politikasının ana amacı, Yakın Doğu'da, Balkanlar'da ve Batı Asya'da barış ve istikrarı korumak, bu bölge milletleri arasındaki anlayışı pekiştirmekti. Bu amaç onları, Avrupa'nın parçalanmak tehlikesi içinde bulunduğu "ideolojik" cepheler" in birine veya diğerine katılmaya zorlamaktan kurtaracaktır.

Ikeda

Modern Türkiye'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün ölüm yıldönümü münasebetiyle Cumhuriyet gazetesi aracılığıyla insanlığın bu büyük liderlerine derin saygılarımı sunar ve Türk Milletine en içten selamlarıma gönderirim.

Japonya'da Atatürk, Birinci Dünya Savaşı sonrası felaketlerinden Türkiye'yi kurtararak büyük zafere ulaştıran kahraman ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkıntılarından yeni Türkiye Cumhuriyeti'ni yaratan büyük bir devlet adamı olarak, çok iyi tanınmaktadır. Bilhassa Atatürk'ün Türk Dil İnkılaplarının gerçekleştirilmesini sağlamak yolundaki gayretlerine karşı büyük bir hayranlık duymaktayız.

---

Kanada

Lester B. Pearson

Kemal Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümü olan 10 Kasım günü Türkiye Cumhuriyeti, kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı'nın manevi huzurunda saygı duruşunda bulunacaktır. Bu münasebetle Kanada hükümeti adına Türk Milleti'ne, bu büyük devlet adamının anısı önünde saygıyla eğildiğimizi bildirir, Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceği için başarı dileklerimizi sunarım.

---

Lübnan Başbakanı : Kerema (10 Kasım 1963)

Büyük adamlar, kuşaklarının başındadır. Türk Milleti'nin başındaki büyük ve dahi Atatürk, politika ve savaş alanlarında yılmayan büyük ve yurtsever bir insandı.

O'nun çevresinde toplanan kahraman Mehmetçiklerle, parçalanmış olan memleketi birleştirdi ve ümitle yaşıyan millete mucizeleriyle zaferler kazandırdı.

Kahraman Atatürk, milletlerin kurtuluşlarına kendilerini adamış olan kurtarıcıların ve onları ıslah eden kişiler ve milliyetçi adamların bir sembolü olarak daima yaşıyacaktır.

Türk Milleti, Büyük Ata'yı saygı ile anarken, Türkiye dostu memleketlerde O'nun ismini anlayış ve takdirle, daima kahraman ve fedakar Ata olarak anacaklardır.

Laryon Gazetesi

Kelimenin tam anlamıyla bir yapıcı ve yaratıcı olan Atatürk, dünya haritasında memleketine yepyeni bir sınır çizmiş, onu yaşatmak için gereken kaynakları bulmuş, savunma için silahlandırmış, ona ayrıca bir dil ile bir de alfabe sağlamıştır. Bütün bunları 1923'ten 1938'e kadar, son derece başarıyla yapmıştır. Memleketi yabancı ihtiraslarına karşı sağlamlaştırmıştır. O yabancılar ki savaştan galip çıkmışlar ve her istediklerini yaptırabilecek bir kuvvete sahip bulunmuşlardır. İşte Boğaziçi kıyılarında bir saray odasında gözlerini hayata ebediyen kapıyan bu rehber, tarihin her devresi için insanlığın bir mucizesidir.

Ennehar Gazetesi

Bütün dünyayı baştanbaşa sarsan bu büyük ölünün hayatını tasvire imkan yoktur. Atatürk, dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerderdir. O, bütün bir tarihin seyrini değiştirmiştir. Dünyanın en şerefli diktatörü önünde saygı ile eğilir ve eşsiz bir acıya uğrayan Türk Milleti'ne derin başsağlığı dileklerimizi sunarız.

Ebabil Gazetesi

Sultanları kovan, orduları tarümar eden, Çanakkale kahramanı, Sakarya'nın yaratıcısı Mustafa Kemal öldü. Türkiye'yi yoktan vareden, onu, en kuvvetli devletler düzeyine çıkartan; vatanı kölelikten özgürlüğe, horlanmaktan şerefe götüren Atatürk öldü. Zulmün en büyük düşmanı, ebedi Kemalizm rejiminin ilahı öldü. Adı anılınca önünde her kahredici başın eğildiği Gazi öldü. Kalblerimiz bu büyük acı karşısında titriyor.

El Ehram

Atatürk'ün ölümü, yalnız Türk Milleti için değil, benzerlerine çok muhtaç olan bütün doğu milletleri için de en büyük kayıptır.

An Nahar

Dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir. Dünya tarihinin gidişini değiştirmiştir.

---

Macaristan

Namzetti Ujsang Gazetesi

Başvekil İmredi, Atatürk'ün cenaze törenini yapılacağı 21 Kasım Pazartesi gününü Macaristan'ın millî yas günü sayarak bütün memlekette resmi binalara siyah bayraklar çekilmesini emretmiştir. Harbiye Nazırı ve Budapeşte Belediye Reisi de, askeri binalar ve belediye binaları için aynı kararı almışlar ve Belediye Reisi ayrıca, halkı da siyah bayrak çek meye davet etmiştir.

Ujmagyar Gazetesi

Modern devlet adamları arasında, yeni Türkiye'nin şefi yüksek bir yer tutmaktadır. Görevi Türk tarihinde en nazik olanlardan biri idi ve bunu şayanı hayret bir şekilde başarmaya muvaffak oldu. Bu hayret verici başarı, mücadelerle çelikleşmiş olan karekter ve sarsılmaz iradesi sayesinde mümkün olmuştur. Ölümü, Türkiye'nin sarsılması demek olmıyacak, zira bütün genç nesil, şefi tarafından çizilen yolu iman ve şevkle takibetmektedir.

Eski Ujsag

Yüzyılımızda, "olmayacak hiçbir şey yoktur" şeklindeki tarihi gerçeği isbatlayan ilk adam olmuştur.

Pesterloyd

Dünya, bu savaş ve barış kahramanı büyük adamın ölümü ile fakir düşmüştür.

Macar Pester Lioyd Gazetesi

Dünya, bu harp ve sulh kahramanı büyük adamın ölümü ile yoksul düşmüştür. Gücü, zorlukları yenme kararı ve yiğitliği ile aman bilmeyen galiplerin uygulamaya kalkıştıkları pranga siyasetine kıran Atatürk'tür.

Macar Prof. Dr. Fekete Lajos

Batıda ihtilal ve inkılapların yavaş yavaş elde ettiklerini Atatürk'ün ülkesi birdenbire kazandı ve Türk hayatında o kadar derin izler bıraktı ki, batıdakilerde bu ancak yüz yılda erişilebilecek bir başarıydı.

Macar Prof. M.Zajti Franes

Türkiye'yi bir arı kovanının ve bütün Türkleri de bal aramağa çıkmış çalışkan arılara benzetiyorum. Nasıl arılar beylerinin etrafında toplanıp çalışırlarsa bütün Türk Milleti bu gün büyük dahi Mustafa Kemal etrafında toplanmışlardır.

---

Mısır

Egyptian Gazete

Çağının, belki de tüm tarihin en olağanüstü kişilerinden biri

Mısır Basını

Türkiye'yi kulluktan kurtaran, istilacılara karşı saldırma ateşi yakan, savaş alanlarında ona başbuğluk edip kurtuluş kıyısına çıkaran adam öldü (...) Esaret antlaşmalarını yırtan, devletlerin kararlaştırdıklarını tanımayan, milletleri saygı göstermeye zorlayan, milletinde o saygınlık mevkiine çıkartan, diğer milletlere saydırtan adam öldü.

Elehram

Atatürk öldü, o, milletin atası ve son asırların yetiştirdiği en büyük adamdı. Mustafa Kemal, kurduğu eserin semerlerini gözü ile gördü. Vazifesini tamamladı. Dünyadan muvaffak ve muzaffer olarak çekildi.

El Bela Gazetesi

Türkler, Atatürk'ü olağanüstü bir tutkunlukla seviyorlar. Bursa'ya giderken trende rast geldiğim bir çocuğa İstanbul veya Ankara'dan hangisini sevdiğini sordum. Çocuk Ankara'yı sevdiğini söyledi. Nedenini sorduğumda: "Ankara'da Atatürk bulunduğu için.." cevabını verdi.

Elehram

Milletin kendisini can yerine koyduğu, her emrine baş eğdiği, iradesi geri dönmeyen, büyük ıslahat yapan, milletini ilerlemelere süren adam öldü. Andlaşmaları yırtan. Devletlerin kararlaştırdıklarını tanımayan, milletleri hürmet ettiren, milletini de o ihtiram mevkiine çıkaran, diğer milletlere saydıran adam öldü.

---

Norveç

Le Morgen Bladet Gazetesi

Atatürk, tarihte, memleketinin en büyük adamlarından biri olarak kalacaktır. Türkiye iyileşmiştir ve yeniden kuvvetlenmiş olarak Atatürk'ün eserine devam etmek hususunda en uygun imkanlara sahiptir.

Monges Handels Gazetesi

Atatürk, Türkiye'yi yeniden yaptı. Ve emin bir yol üzerinde ileri yürüyüşüne devam eden bir memleket bıraktı.

---

Pakistan

Pakistan Cumhurbaşkanı : Eyüp Han

Kemal Atatürk, yalnız bu yüzyılın en büyük adamlarından biri değildir. Biz Pakistan'da, O'nu geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. Askeri bir deha, doğuştan bir lider ve büyük bir yurtsever olan Kemal Atatürk, memleketinizi yeniden büyüklük yoluna koydu. O yalnız sizin milletinizin sevgili lideri değildi. Dünyadaki bütün Müslümanlar gözlerini sevgi ve hayranlık hisleriyle O'na çevirmişlerdi. O, Müslüman dünyasında yeniden siyasi uyanış yönünden ileriye doğru cesur bir adım atan bir avuç insandan biriydi. Bu unutulmaz yıldönümünde sizin hislerinizi paylaşır ve büyük kurucusunun ölümsüz anısına milletinizin gösterdiği sevgi ve saygı hislerine katılmak isteriz.

Pakistanlı Şair İkbal

Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken, O'nun bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik.

Pakistan Cumhurbaşkanı : Muhammet Ali Cinnah-Kaidiazam

Türkiye Cumhuriyet Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünü büyük üzüntü ile öğrendim. En samimi başsağlığı dileklerimin kabülünü rica ederim.